THE
GRAMMAR-TRANSLATION METHOD
Tanım
:
Yeni bir metod değildir, dil öğretmenleri tarafından uzun yıllar
farklı adlarla kullanılmıştır. İlk olarak, Latin ve Yunanca gibi klasik dillerin
öğretiminde kullanıldığı için Classical Method ta denir. Günümüzde bu metod, öğrencilerin okumalarına ve yabancı dil edebiyatını
değerlendirmelerine (appreciate) yardımcı olmak için
kullanılır. Dahası, Hedef dildeki dil bilgisi çalışmalarıyla öğrenci kendi ana
dilinin dil bilgisini daha iyi kavrayacak ve oluşan yakınlık ana dilin daha iyi
yazılıp konuşulmasını sağlayacaktır. Son olarak yabancı dil öğretimi
öğrencilerin zeka gelişimine yardımcı olmaktadır. Beklide öğrenciler
öğrendikleri hedef dili hiç kullanmayacaklar ama zihinsel çalışmanın yararını
göreceklerdir.
Şimdi bu metodu
daha iyi anlayabilmek için Kolombiya’da bir üniversitede üst-orta seviyede 42
öğrencinin bulunduğu bir sınıftaki dersi gözlemleyelim. 2 saat süren ders
haftada 3 kez yapılmaktadır.
Gözlem (Davranış) ve Prensipler
(Düşünce) :
1.
Öğrenciler Mark
Twain’den bir pasaj okurlar.
Hedef dili
öğrenmenin önemli maksatlarından biri de o dilde yazılı edebiyatı
anlayabilmektir. Edebi dil, konuşma dilinden daha üstündür. Öğrencilerin hedef
dili çalışması edebiyat ve sanat hakkında sınırlıdır.
2.
Öğrenciler
pasajı İngilizce’den kendi dillerine çevirirler.
Bir dili
öğrenmekteki önemli bir başarı da çeviri yapabilmektir. Çeviriyi başarılı
yapabilen öğrenciler dil öğreniminde de başarılı sayılırlar.
3.
Öğretmen
öğrencilere ana dillerinde pasaj hakkında soruları olup olmadığını sorar. Bir
öğrenci bir kelimenin anlamını sorar ve öğretmen İspanyolca cevap
verir.
Hedef dilde
iletişim kurabilmek yabancı dil eğitiminin hedeflerinden değildir.
4.
Pasajın
sorularını öğrenciler yazılı olarak cevaplarlar.
Öncelikle yazma
ve okumaya önem verilir. Dinlemeye ve konuşmaya az, telaffuza hiç önem verilmez.
5.
Bir cevabın
doğru olup olmadığına öğretmen karar verir. Eğer cevap doğru değil ise, öğretmen
başka bir öğrenci seçer veya cevabı kendisi verir.
Sınıfta otorite
öğretmendedir. Öğrencilerin doğru cevabı almaları çok önemlidir.
6.
Öğrenciler yeni
öğrendikleri kelimeleri İspanyolca’ya çevirirler.
Bütün hedef
diller için ana dilde karşılıklar bulunabilir.
7.
Öğrenciler
“-ty” ekinin İspanyolca’daki “-dad” ve “-tad” ile aynı görevi
gördüğünü öğrenirler.
Ana dil ile
hedef dil arasındaki benzerlikler öğrenmeyi kolaylaştırır (facilitate).
8.
Öğrencilere
two-word kelimelerin
kullanımları hakkında dilbilgisi kuralları verilir.
Hedef dildeki
dilbilgisi kalıplarını öğrenmek öğrenciler için önemlidir.
9.
Öğrenciler
alıştırma olarak, verilen örneklere öğrendikleri kuralları uygularlar.
Tümdengelim
(deductive) yoluyla kesin dilbilgisi kuralları
belirlemek kullanışlı, pedagojik bir tekniktir.
10.
Öğrenciler
kelimeleri ezberlerler.
Dil öğrenme
böylelikle zihinsel egzersiz yapmayı sağlar.
11.
Öğretmen,
öğrencilerden dilbilgisi kurallarını belirtmelerini
ister.
Öğrenciler hedef
dilin dilbilgisi kurallarının bilincinde (conscious)
olmalılar.
12.
Öğrenciler
düzensiz fiillerin 2. ve 3. hallerini ezberlerler.
Fiil çekimleri
ve diğer dilbilgisi kurallarının mümkün olduğunca ezberlenmeleri
sağlanmalıdır.
METOD HAKKINDA SORULAR
:
1. “Grammar-Translation” metodu kullanan öğretmenin amaçları
nelerdir?
- Öğrencilerin
hedef dildeki yazılı edebiyatı okuyabilmelerini sağlamak.
- Öğrencilere
grammar kurallarını ve kelime bilgisini
öğretmek
- Öğrencilerin
zihinlerini geliştirecek akıl egzersizleri sağlamak.
2. Öğretmenin rolü nedir? Öğrencilerin rolü
nedir?
Öğretmen
otoritedir. Öğrenciler, öğretmenin söylediklerini yaparak onun bildiklerini
alacaklarına inanırlar.
3. Öğretme-öğrenme sürecinin kendine has
özellikleri nelerdir?
Öğrencilere bir
dilden diğerine çeviri yapmak öğretilir. Çeviri yaptıkları konular genelde hedef
dilin kültürü hakkındadır. Öğrencilere kesin dilbilgisi kuralları verilir, ezber
istenir. Daha sonra bu kurallar örneklere uygulanır. Fiil çekimleri gibi gramatik çekim listelerini de öğrenirler.
4. Öğretmen-Öğrenci ve Öğrenci-Öğrenci
etkileşimi nasıl olmalıdır?
Etkinin büyük
bölümü öğretmenden öğrenciyedir. Etkileşimi öğrenci başlatmaz (initiation) veya öğrenci-öğrenci etkileşimi çok azdır.
5. Dil ve kültür nasıl
görülür?
Yazı dili ve
edebiyat dili, sözlü dilden daha üstün sayılır. Bu nedenle öğrenciler daha çok
yazı dilini çalışır. Kültür, edebiyat ve sanattan oluşur (consist).
6.Dilin hangi alanları ve özellikleri
vurgulanır?
Dilbilgisi ve
kelime bilgisi vurgulanır. Okuma ve yazma daha önemlidir. Telaffuza, konuşma ve
dinlemeye çok önem verilmez.
7.Öğrencilerin doğal dilinin rolü
nedir?
Hedef dilde bir
cümlenin anlamını kavramak için öğrenciler ana dillerinden yararlanırlar.
Sınıfta genelde öğrenciler ana dillerini kullanırlar.
8.Değerlendirme (evaluation) nasıl yapılmalıdır?
Değerlendirmede
yazılı çeviri testleri veya karşılaştırmalar (vice-versa) daha çok kullanılır.
Hedef dilin kültürü ve dilbilgisi kuralları hakkında daha çok soru sorulur.
9. Öğretmenin öğrenci hatalarına tutumu
nasıl olmalıdır?
Öğrencilerin
doğru cevabı alması çok önemlidir. Öğrenci bir hata yaparsa veya cevabı bilemez
ise doğru cevabı öğretmen verir.
TEKNİKLER
:
Translation of a Literary
Passage (Edebi bir pasajın çevirisi)
:
Öğrenciler bir
okuma parçasını hedef dili anadillerine çevirirler. Pasajdaki kelime bilgisi ve
dilbilgisi yapıları sonraki derslerde işlenir. Pasaj, hedef dilin edebiyatından
seçilmiş olabilir veya öğretmen vermek istediği kelime ve dilbilgisi yapılarına
uygun pasajı kendi yazabilir. Çeviri hem sözel hem de yazılı şekliyle
çalışılabilir. Öğrenciler deyimleri çevirmez ama anlamlarını kavramaya
çalışırlar.
Reading Comprehension
Questions (Okuduğunu anlama soruları)
:
Öğrenciler pasaj
hakkındaki soruları cevaplarlar. Sorular belli bir sıra (sequenced) içinde verilir. İlk soru grubu genelde pasajda
verilen bilgiler hakkında olur. İkinci soru grubunda ise öğrenciler pasajdan
çıkardıkları sonuçlardan bahsederler. Yani cevabı pasaja göre verecekler ama
cevap pasajda somut bir şekilde bulunmayacak. Üçüncü soru grubunda öğrenciler
pasajı kendi deneyimleriyle ilişkilendirirler.
Antonyms/Synonyms ( Zıt
anlamlı-Eş anlamlı sözcükler) :
Öğrencilere bir
grup sözcük verilir ve pasajdan zıt anlamlılarını veya eş anlamlarını bulmaları
istenir. Veya pasajdaki belirli sözcükleri öğrencilerin hedef dilde tarif
etmeleri istenebilir.
Cognates (Aynı kökten gelen sözcükler)
:
Öğrencilerden
diller arasında karşılık olan ses örneklerini veya telaffuzları öğrenmeleri için
“cognates” öğretilir. Öğrencilere anlamları farklı
olmasına karşın hedef ve ana dilde telaffuzu aynı gibi görünen sözcükler
öğretilebilir. Tabii bu bütün dillerde kullanışlı olamaz.
Deductive Application of
Rule (Tümdengelim kurallarının uygulanması)
:
Dilbilgisi
kuralları genelde örnekler ile birlikte sunulur. İstisnalar da not alınır.
Öğrenciler bir kuralı algıladıklarında değişik örneklerde o kuralın uygulanması
istenebilir.
Fill-in-the-blanks (Boşluk doldurmaca) :
Öğrencilere
eksik kelimelerin olduğu cümleler verilir. Boşluklar uygun dilbilgisi yapısı,
kelime, belirteç ile doldurulabilir.
Memorization (Ezber) :
Öğrencilere ana
dillerindeki karşılıklarıyla birlikte hedef dilde kelimeler verilip
ezberlemeleri istenir. Aynı şekilde fiil çekimleri gibi dilbilgisi kural ve
yapıları da ezberletilebilir.
Use Words in Sentences (Cümlelerde kelimeler kullanma)
:
Bir kelimenin
anlamını ve kullanım yerini kavradığını göstermek için öğrenciler kelimenin
geçtiği cümleler oluşturabilirler.
Composition (kompozisyon) :
Öğretmen konu
verir ve öğrenciler hedef dilde bir pasaj yazar. Konu derste işlenen okuma
parçasındaki fikirler hakkında olabilir. Bazen pasaj yerine özette (precis) istenebilir.
SONUÇ
:
1.
Yazılı edebi
metinleri okuyabilmek için hedef dil öğrenmek önemli bir nedendir. Hedef dilin
kültürü önemlidir.
2.
Edebiyat ve
güzel sanatlar kullanılarak kültür verilir.
3.
Çeviri yaparak
pratik sağlanır.
4.
Okuma
parçalarından değişik türlerde sorular çıkarılarak öğrenme geliştirilir.
5.
Grammar yapıları kesin
kurallarla (deductively) verilir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder